Milin (veya diğer adıyla “vidalı milin”) adım aralığı ile aktüatörün verimliliği ve kendini kilitleme özelliği arasında nasıl bir ilişki olduğunu ve aktüatörlerin uygulanan yükten bağımsız olarak her zaman aynı verimliliği neden sağladığını keşfedin. Aktüatör uzmanımız Hunter Stephenson temel bilgileri bu videoda açıklamaktadır.
Miller aktüatörün verimliliğini nasıl etkiler?
Bir aktüatörün verimliliği, motor, dişliler, mil ve bu bileşenlerin birlikte nasıl çalıştığı ile doğrudan ilgilidir.
Elektrikli aktüatörler, milleri ve millerinin şekli sayesinde, uygulanan yükten bağımsız olarak her zaman aynı çıkış gücünü sağlar. Hidrolik veya pnömatik sistemlerde ise itme veya çekme performansları değişkendir. Bu tür sistemlerde basınç aynı olsa da, aktüatörün içinde yağın veya havanın geçtiği alan çekme sırasında daha küçük olur ve performans itmeye kıyasla nispeten daha düşüktür.
Bir elektrikli aktüatör ise, yükten bağımsız olarak hem itme hem de çekme yönünde aynı hızda çalışabilir.
Aktüatörün çıkış gücü müsaitse, yüksek bir yükü düşük hızda veya düşük bir yükü yüksek hızda hareket ettirebilir. İstenen hareket için gerekli çıkış gücünü hesaplamak için yükü hızla çarpmanız yeterlidir. Bu sayede hangi aktüatör modelinin sizin için uygun olduğunu daha iyi bir şekilde anlayabilirsiniz. LINAK®’ı tercih ettiğinizde, ideal çözümü elde etmek için aktüatör seçiminde farklı dişliler ve mil adım aralıkları arasından seçim yapabilirsiniz.
Elektrikli lineer aktüatörler için birçok farklı mil ve mil somunu türü bulunmaktadır ve bunlar her zaman aktüatörün sahip olması gerektiği yük performansına göre seçilir. Örneğin daha ağır yüklerin kaldırılması gerekiyorsa somun daha uzun olmalıdır ki yük somunun dişleri arasında daha iyi dağıtılabilsin.
Bir milden optimum performans alınabilmesi için mil geometrisi dikkate alınmalıdır. LINAK’ın endüstriyel aktüatörlerinde kullanılan mil geometrileri trapez, yüksek profil ve alçak profildir.
Mil adım aralığı nedir?
Mil adım aralığı, somunun mil etrafında bir kez 360 derece dönerek aldığı mesafedir. Eğer mil adım aralığı 12 mm ise, somun milin bir devrinde 12 mm hareket eder.
Mil adım aralığı ne kadar yüksek olursa somun ve mil arasında o kadar az sürtünme olacağından dolayı aktüatör de o kadar daha verimli çalışabilir.
Fakat, yüksek bir mil adım aralığı, daha zayıf bir kendini kilitleme özelliği anlamına da gelir. Kendini kilitleme özelliği sayesinde, aktüatör hedef konumunda durduğunda geri hareket etmez; yüksek yük veya titreşimlere maruz kalsa bile (tabii ki hareket etmesi gerekmedikçe).
Genel olarak, düşük verimli bir mile sahipseniz aktüatör kendini kilitleyebilir.
Kendini kilitleyemeyen bir aktüatörü sabit bir konumda tutmak için bir fren kullanılır.
Strok uzunluğu nedir?
Bir aktüatörün strok uzunluğu, aktüatörün hareket edebildiği veya uzayabildiği maksimum mesafeyi ifade eder. Bu, tamamen geri çekilmiş konumundan tamamen uzatılmış konumuna kadar olan lineer hareket aralığıdır. Temel olarak, aktüatörün piston kolunun tek bir harekette ne kadar hareket edebileceğinin bir ölçüsüdür.
Aktüatörün strok uzunluğu, milin uzunluğuna bağlıdır. LINAK®’ın aktüatörleri genel olarak çok yönlüdür ve müşterinin isteğine bağlı olarak 1,20 metreye kadar strok uzunluklarına sahip olabilir. Ancak uzun strok uzunluklarına sahip aktüatörler bazı kısıtlamalara sahiptir. İtme hareketinin strok uzunluğu fazla olduğunda izin verilen maksimum yükü azaltırız. Bunun nedeni, yük ne kadar fazla olursa ve somun mil üzerinde ne kadar uzağa hareket ederse aktüatörün de o kadar fazla zorlanmasıdır.
Aktüatöre neden bir emniyet somunu eklediniz?
Güvenliğin yüksek öncelik arz ettiği makinelerde aktüatöre bir güvenlik somunu eklenebilir. Örneğin, mil üzerindeki somunun dişleri aşınma nedeniyle yıprandığında, güvenlik somunu devreye girerek yükü tamamen üstlenir ve aktüatör içeriye doğru hareket eder. Bu durumda, aktüatör artık dışarıya hareket edemez ve değiştirilmelidir.
Optimum aktüatör performansının elde edilebilmesi için, yüksek kaliteli bir milin kullanılması şarttır. LINAK®’ın millerinde kullanılan demir çubuklar, yivleri verilmeden önce dikkatlice seçilir.
Hangi mil türünün ve somununun seçileceği, aktüatörün yük kapasitesine ve performansına bağlıdır. Örneğin, ağır yüklerin kaldırılması için milde güvenlik somunu kullanılması daha uygundur. Yüksek adım aralıklı mili olan aktüatörlerde daha uzun ve güvenilir bir hizmet ömrü sağlayabilmek amacıyla, endüstriyel uygulamadan mile ve somuna kuvvetleri verimli bir şekilde dağıtmak amacıyla daha fazla yol eklenir.
Aktüatör milinin temel çapı (yollar dâhil değil), milin ve dolayısıyla aktüatörün gücünü belirler.
